Lista aktualności Lista aktualności

Tradycja świątecznej choinki

Nie potrafimy sobie wyobrazić dziś Świąt Bożego Narodzenia bez choinki. Co roku przystrajamy iglaste drzewko świecącymi ozdobami, wieszamy na nim cukierki i pierniczki, zapalamy kolorowe lampki. Pod choinką często stawiamy szopkę, w której Maryja i Józef pochylają się nad nowonarodzonym Dzieciątkiem. Tymczasem, czy wiemy, skąd wziął się w Polsce zwyczaj ubierania choinki?

W Betlejem, gdzie narodził się Pan Jezus, choinki przecież nie rosną – nie ma tam jodeł, czy świerków. Dlaczego więc, chcąc uczcić to radosne w historii chrześcijaństwa zdarzenie, stawiamy obok szopki przystrojoną choinkę?

Zwyczaj ten przywędrował z Niemiec. Według starej niemieckiej legendy, pewien człowiek, wracając w Wigilię do domu, zobaczył prześwitujące przez gałązki świerku, migoczące gwiazdy. Chcąc przez cały czas widzieć to piękne zjawisko, ustawił w domu świerk i przystroił go połyskującymi ozdobami. W ślad za nim poszli wszyscy sąsiedzi, a potem też i inni.

W Polsce zwyczaj ubierania choinki przyjął się na przełomie XVIII i XIX wieku. Od tamtej pory w każdym domu podczas Świąt jest przynajmniej jedno iglaste drzewko. Powstała również góralska legenda wyjaśniająca, jak ta tradycja powstała. Według niej to niedźwiedziowi zawdzięczamy bożonarodzeniową choinkę. Kiedy dowiedział się o narodzinach Jezusa, postanowił pobiec do niego i mu się pokłonić, jednak nie chciał iść z pustymi rękami. Ułamał więc leśne drzewko i wziął je do Betlejem. Po drodze, gdy mijał potoki, kropelki wody osiadały na choince, zamarzały i migotały. Tak udekorowane drzewko postawił niedźwiedź przed Dzieciątkiem.

Zanim jednak choinka przywędrowała do Polski, w naszym kraju podczas Świąt znaczącą rolę pełniła podłaźniczka, czyli jodełka zawieszona u sufitu wierzchołkiem w dół. Podobnie jak dziś na choince, wieszano na niej kolorowe i błyszczące ozdoby. Miała ona ochronić domowników przed złymi mocami i urokami oraz przed chorobami.

A po co na choince wieszamy bombki, gwiazdy, światełka… Czy ma to jakieś znaczenie? Oczywiście, każda ozdoba coś symbolizuje. Poza tym sam zwyczaj dekorowania drzewka ma zapewnić domowi dobrobyt.

- Gwiazda, która kładziemy na czubku choinki i która symbolizuje Gwiazdę Betlejemską, ma pomóc, by członkowie rodziny, mieszkający daleko, wrócili do domu.

- Jabłka - symbol zdrowia i urody, są również pożywieniem dla pokutujących na ziemi wigilijnych duchów.

- Łańcuchy – to nawiązanie do węża-kusiciela, mają jednak za zadanie umacniać rodzinne więzy i strzec dom przed głodem i kłopotami.

- Bombki - odwracają od domowników ludzką nieżyczliwość.

- Płonące świeczki lub lampki – nawiązują do ognia, który ogrzewał Dzieciątko w stajence i są symbolem światła Chrystusa.

***

Jak co roku przed Świętami Nadleśnictwo Łosie prowadzi sprzedaż choinek. Osoby zainteresowane mogą nabyć drzewko w siedzibie Nadleśnictwa w Łosiu już od 14 grudnia 2016.